گزارش تسنیم از همایش ارمنستان، ایران و همکاری و افق‌های آن

به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم ، همایش ارمنستان، ایران و همکاری و افق‌های آن امروز پنجشنبه در قاپان ارمنستان و با حضور کارشناسان حوزه قفقاز و ایران به مدت دو روز در حال برگزاری است.

مهدی سبحانی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ایروان در این همایش با بیان اینکه اگر روابط با همسایگان به خوبی مدیریت شود به سکویی برای توسعه مناسبات خارجی 2 کشور تبدیل خواهد شد، گفت: اولین حلقه امنیت، محیط همسایگی است و گسترش مناسبات نقش کلیدی و مهمی در شکل گیری منطقه باثبات و امن دارد. 

سفیر ایران افزود: سیاست همسایگی نیازمند مراقبت دائمی است؛ زیرا شرایط بی‌ثبات، زمینه‌ساز سوءاستفاده بیگانگان می‌شود. برخی دشمنان در پی آن هستند که با ایجاد اختلاف و تنش منافع نامشروع خود را در منطقه تامین کنند.

وی با بیان اینکه مناسبات دوستانه با همسایگان زمینه‌ساز تجارت کم‌هزینه‌تر خارجی و رشد صادرات و تامین بنیادهای وارداتی کشورها خواهد شد، اظهار داشت: تقویت سیاست همسایگی و ارتقا همکاری در مناطق مرزی موجب اشتغال و افزایش سطح رفاه منطقه و تامین امنیت را به همراه داشته باشد.

سبحانی ادامه داد: ایران اصل حسن همجواری را از اولویت‌های سیاست خارجی خود می‌داند و مزیت‌های تجاری، عناصر تاریخی و اهمیت شکل‌گیری محیطی امن و پایدار در منطقه، به دنبال ارتقای همکاری‌های اقتصادی، فرهنگی‌ و سیاسی با ارمنستان است.

وی تصریح کرد: ارمنستان همسایه خوب و نجیب ایران است و ما نگاه بلندمدت و همه‌جانبه داریم و از ارتقای روابط از جمله توافق‌های راهبردی استقبال می‌کنیم. توافقات پیشین با ارمنستان محترم است و دولت جدید ایران به دنبال انعقاد اسناد جدید برای ارتقای روابط است. ایران بر موضع اصولی خود در حمایت از استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی ارمنستان تاکید داشته و از تلاش این کشور برای برقراری رابطه دوستانه با همسایگانش استقبال می‌کند.

سفیر ایران در ادامه در خصوص مذاکرات ارمنستان و جمهوری آذربایجان گفت: ما از مذاکرات ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای امضای معاهده صلح استقبال می‌کنیم و معتقدیم تنش و منازعه بین 2 کشور می‌تواند تبعات ناگوار برای طرفین و مردم منطقه داشته باشد.

سبحانی با بیان اینکه ایران از ابتکار "چهار راه صلح" ارمنستان حمایت می‌کند، گفت: هرگونه رفع انسداد باید تحت حاکمیت ملی و سرزمینی و نظارت و کنترل امنیتی ارمنستان باشد. مرز ایران و ارمنستان مرز دوستی است و 2 کشور نه تنها منشا تهدید برای یکدیگر نبوده بلکه منبع فردایی بهتر برای هم بودند. 

روبرت غوکاسیان، استاندار سیونیک نیز در این همایش با اشاره به توسعه روابط ایران و ارمنستان طی سال‌های گذشته گفت: با تلاش‌های سفیر ایران، پروژه‌های خوبی داشتیم که به ارتقای روابطمان کمک زیادی می‌کند.

داود کیانی استاد دانشگاه از موسسه ایراس در این نشست با بیان اینکه آذربایجان طی سال‌های اخیر و بعد از جنگ قره‌باغ کمی جاه طلب شده و کمی تردید دارم که وارد مذاکرات صلح شوند.

وی افزود: ارمنستان دنبال متنوع کردن ارتباطات خود است و ایران نیز بشدت دنبال جلوگیری از تغییرات ژیوپلیتکی است. در کنار روند ژئوپلتیک بحث اقتصادی و تامین انرژی را داریم. این موارد انرژی جدیدی را برای همکاری‌های منطقه‌ای فراهم کرده است.

کیانی ادامه داد: مکانیسم سه به علاوه سه مکانیسم خوبی است که امیدوارم ادامه یابد.

وی گفت: روابط ایران و ارمنستان کمتر تحت تاثیر عوامل منفی بوده بر خلاف آذربایجان و گرجستان.

کیانی اظهار داشت: من سیاست فعلی ارمنستان را در قبال روسیه تایید می‌کنم و به نظرم ما نیز نیاز به این بازنگری و سیاست حفظ فاصله با روسیه موافق هستم.

حبیب الله ملکوتی فر، از مرکز مطالعات وزارت خارجه ایران نیز در این نشست با بیان اینکه بر اساس آمار گمرک ایران، روابط تجاری ایران و ارمنستان نسبتا رشد مناسبی داشته گفت: طی 6 سال گذشته از نظر وزنی 13 درصد و از نظر ارزشی 18 درصد رشد داشته‌ایم.

وی افزود: ایران سومین صادر کننده به ارمنستان است. ما پتانسیل بالای همکاری انرژی داریم. روسیه 87 درصد گاز ارمنستان و ما 13 درصد آن را تامین می‌کنیم.

ملکوتی فر گفت: برای افزایش روابط نیاز به زیرساخت‌هایی است که دو دولت باید درباره آن مذاکره کنند که جاده مناسب برای کریدور شمال جنوب از آن جمله است.

وی افزود: عضویت ارمنستان در سازمان تجارت جهانی می‌تواند فرصت خوبی برای ایران باشد. اگر بدنبال پیوند اقتصادی 2 کشور هستیم نیازمند ایجاد پروژه‌های بزرگ هستیم. صندوق حمایت مشترک برای حمایت از تجار و بازرگانان دو کشور به رشد روابط دو جانبه کمک کند.

ویلن خاچادریان، کارشناس ارمنی و استاد دانشگاه در این همایش گفت: ایران و ارمنستان از نظر تاریخی روابط خوبی داشته‌اند که اخیرا به سطح بی سابقه‌ای افزایش یافته است.

وی افزود: با توجه به تحریم‌ها علیه ایران، همکاری دو کشور باید با در نظر گرفتن این تحریم‌ها باشد یا زمینه‌هایی که این تحریم‌ها نباشد.

خاچادریان گفت: ایران منابع غنی انرژی دارد و ارمنستان در حال تبدیل شدن به مسیر استراتژیک برای ایران که می‌تواند در انتقال کالای ایران نقش مهمی ایفا کند.

وی ادامه داد: ما همچنین در زمینه‌های انرژی، حمل و نقل توافقنامه‌های زیادی داریم اما اینها آغاز کار هستند. ارتقای زیرساخت‌های حمل و نقلی بویژه پس از جنگ در راستای ارتقای سطح روابط بود. به همین دلیل بخش بسیار بزرگ و سخت پروژه حمل و نقل در جنوب ارمنستان در حال انجام است.

این استاد دانشگاه گفت: ایران در زمینه انرژی منابع غنی دارد و می‌توانیم در زمینه تامین امنیت انرژی ارمنستان همکاری کنیم.

خاچادریان  ادامه داد: کشاورزی از جمله دیگر زمینه‌های همکاری دو کشور است. گردشگری هم از جمله زمینه‌های توسعه افزایش روابط دو کشور است.

علیرضا نظیف، رییس انجمن دوستی ایران و ارمنستان در این نشست با اشاره به روابط تجاری دو کشور در سالهای گذشته گفت: هدف گذاری 3 میلیارد دلاری تجارت از 700 میلیون دلاری دو طرف باید برنامه ریزی جدی انجام گرفته شود.

وی افزود: گمرک نوردوز و تبریز در ردیف 10 گمرک اول تجاری با ارمنستان است.

نظیف ادامه داد:  برای رسیدن از تبریز تا برلین 4 مسیر وجود دارد که در مسیر چهارم که ترکیبی هوایی، قطار و آبی است ارمنستان نقش آفرین است.

وی افزود: از سوی دیگر بدون حمایت ایران و هند تلاش ارمنستان برای ایجاد کریدورها محکوم به شکست است.

این فعال حوزه تجاری ایران و ارمنستان گفت: ایران باید در کریدورها باشد زیرا موقعیت سرزمینی‌اش اینطور حکم می‌کند.

نظیف ادامه داد: منطقه آزاد ارس پیشرفته‌ترین منطقه آزاد ماست که ارمنستان می‌تواند در این منطقه حضور داشته باشد.

ژانا واردانیان از موسسه مطالعاتی اوربلی ارمنستان در این نشست با بیان اینکه سال‌هاست از سه میلیارد دلار تجارت سخن می‌گویند و باید با قدم‌های آهسته به یک میلیارد دلار برسیم، گفت:  طی سال‌های اخیر رشد روابط تجاری داشته‌ایم. در این راستا مشکلاتی وجود دارد از جمله ناترازی تجارت، زیرا همیشه صادرات ایران بیش از ارمنستان بوده است.

وی افزود: طی 10 سال گذشته گرایش صادرات ایران در حال رشد بوده اما نرخ صادرات ارمنستان ثابت بوده است.

این کارشناس ارمنی ادامه داد: معمولا 50 درصد صادرات ارمنستان به ایران برق است. طی سال‌های اخیر این تصویر تغییر کرده و به 62 درصد رسیده است.

واردانیان گفت: گاز نقش مهمی در صادرات ایران به ارمنستان داشته است. کاشی، سرامیک، مصالح ساختمانی از جمله کالاهای صادراتی ایران بوده است.

سرگئی ملکونیان از موسسه آپری در این همایش با بیان اینکه روابط ایران و ارمنستان روز به روز در حال افزایش است گفت: روابط اقتصادی هم در حال رشد است ولی پتانسیل‌های زیادی داریم. ما نباید تنها در عرصه‌های اقتصاد و تجارت محدود شویم.

وی با اشاره به نگاه منفی ترکیه به روابط ایران و ارمنستان گفت: آنکارا این روابط را به عنوان تهدیدی علیه  خود و آذربایجان می‌بیند.

این کارشناس ارمنی با بیان اینکه روسیه با حسادت روابط ایران و ارمنستان را دنبال می‌کند، گفت: روسیه نقش انحصاری خود در منطقه را از دست داده اگرچه سعی می‌کند این نقش را مجددا بدست آورد.

آرتیوم تونویان از دانشگاه ایروان دیگر سخنران این همایش بود که اظهار داشت: آذربایجان صلح را تهدیدی علیه اهداف خود می‌بیند.

وی به نقش رژیم اسراییل در منطقه اشاره کرده و افزود: صنعت نظامی برای اقتصاد اسراییل بسیار مهم است که این موضوع بر منطقه تاثیر منفی می‌گذارد.

این تحلیلگر ارمنی، ترکیه را نیز دارای رویکردی مشابه اسراییل در سیاست خارجی  خواند و گفت: صنعت تسلیحات در سیاست خارجی ترکیه نقش مهمی ایفا کرده است.

تونویان ادامه داد: در روابط آذربایجان و اسراییل  صنعت نظامی نقشی پر رنگ دارد. در سطح سیاسی نیز رویکرد ترکیه با اسراییل قابل مقایسه است. وضعیت داخلی اسراییل و ترکیه باعث شده که سران آنها سیاستهای ملی گرایانه و پوپولیستی را دنبال کنند.

تونویان افزود: حل و فصل اختلافات آذربایجان و ارمنستان نه تنها خوشایند اسراییل نیست بلکه تهدیدی علیه خود قلمداد می کند.

وی ادامه داد: ترکیه از روابط اسراییل و آذربایجان استقبال می‌کند زیرا از ترانزیت نفت و گاز آذربایجان به اسراییل سود زیادی می‌برد هرچند در داخل ترکیه علیه اسراییل موضع گیری می کنند.

این کارشناس ارمنی، نگاه ترامپ را تغییر حکومت در ایران خواند و گفت:  ترامپ بر این اساس روابط آدربایجان و اسراییل را به عنوان یک محور ضد ایرانی تشویق می‌کند.

تونویان یادآور شد: اسراییل در مناقشه آذربایجان و ارمنستان طرف باکو را گرفت زیرا رویکرد ضد ایرانی آذربایجان را می‌پسندید در حالیکه در جنگ روسیه و اوکراین طرف هیچکدام را نگرفت.

حاسمیک گیراگوسیان از بنیاد مطالعاتی گغارد در این نشست با اشاره به ارتباطات زبانی بین ارمنستان و ایران بوده است، گفت: ما باید یک جبهه مشترک فرهنگی شکل دهیم. روابط ایران و ارمنستان به عنوان دو همسایه تاریخی بسیار ویژه است.

وی افزود: در منابع ارمنی در خصوص فرهنگ و ادبیات ایران اطلاعاتی وجود دارد که حتی در منابع ایرانی نیست.

گیراگوسیان افزود: می‌توان درباره تاریخ ایران از منابع ارمنی هم استفاده کرد. وی ادامه داد: همچنین لغات بسیار زیادی از زبان فارسی به ارمنی منتقل شده است.

عضو بنیاد مطالعاتی گغارد گفت: در قرن 15 و 18 ترویج زبان فارسی در هند، قفقاز و آسیای میانه برای ترویج علم و فلسفه و دین و صوفی گری ترویج شده است.

گیراگوسیان ادامه داد: ارامنه ایران کانال‌هایی بودند که فرهنگ ایرانی از طریق آنها به کشورهای دیگر منتقل می‌شدند.

وی با اشاره به اینکه  شعرای ارمنی در دوره عثمانی از کلمات فارسی استفاده می‌کردند، گفت: کلمات به کار رفته آنها را می‌توان در دایره لغات ایرانی مورد استفاده قرار داد.

ایران و ارمنستان در یک جبهه فرهنگی قرار دارند

این ایران شناس ارمنی گفت: امروز ایران و ارمنستان در یک جبهه فرهنگی قرار دارند و در مقابل اقداماتی است که از سوی آذربایجان دنبال می‌شود.

همکاری ایران و ارمنستان از نظر ژیوپلتیک بسیار مهم است

نیر داودیان، استاد دانشگاه و عضو موسسه اوربلی نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه همکاری ایران و ارمنستان از نظر ژیوپلتیک بسیار مهم است، گفت: در چارچوب تحولات منطقه ای و سیاست منطقه ای ایران، روابط مرزی با ارمنستان اهمیت زیادی دارد.

وی افزود: وضعیت جفرافیایی و اقلیمی شهرهای مرزی دو کشور به توسعه روابط کمک میکند؛ زیرا شرایط اقلیمی و فرهنگی ملت‌ها در دو سوی مرز مشترک است.

این استاد دانشگاه  همکاری در زمینه کشاورزی و دامپروری  بین استان سیونیک و آذربایجان شرقی در ایران گفت: سیونیک مشکل آب ندارد و در زمینه تکنولوژی میتواند از ایران کمک بگیرد. دو طرف در حوزه های مختلف مکمل یکدیگر هستند.

داودیان ادامه داد: استخراج معادن در سیونیک در جریان است  که خانواده های زیادی را در آن منطقه مشغول کار کرده اند.  زیر شک بزدن فعالیت این معدن با بهانه زیست محیطی که از سوی جمهوری آذربایجان دنبال میشود، درست نیست!

لزوم کاهش مبلغ عوارض ورود خودرو به ایران

وی افزود: ما میتوانیم در حوزه گردشگری از جلفا  تا بازرگان همکاری کنیم و در جریان رونق به گردشگری استفاده کنیم. این استاد دانشگاه افزود: کاهش مبلغ عوارض ورود خودرو به ایران میتواند به رونق گردشگری کمک کند.

داودیان در ادامه گفت: امنیت محیط زیست از نکات مهم در گردشگری است. امیدوارم فعالیت معادن در سیونیک بین دو طرف بررسی شود تا بتوانیم در حوزه گردشگری و کشاورزی همکاری خود در این منطقه افزایش دهیم.

شناخت دو کشور باید به سطح عمومی تسری یابد

مرتضی عابدی، سرکنسول ایران در کاپان ارمنستان در پایان این نشست با بیان اینکه شناخت بین دو کشور در سطح نخبگان وجود دارد اما در سطح عمومی نیست که باید به آن هم تسری یابد. این عدم شناخت را شاید بتوان به دوران 70 ساله کمونیسم مرتبط دانست.

وی با اشاره به حضور دو‌ساله خود در کاپان گفت: تلاش کردیم در این مدت شناخت را در سطح عمومی جامعه پیاده کنیم. در همین راستا با همکاری مقامات محلی، جشنواره ها و برنامه های مشترک فرهنگی را ترتیب داده ایم.

انتهای پیام/