جو بایدن، رییس جمهور پیشین آمریکا، در روزهای پایانی دولت پسرش را از مجازات نجات داد.
به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «فرهیختگان» در رابطه با بخشش مجازات پسر بایدن توسط پدر، در آخرین روزهای ریاست جمهوریاش نوشت: یک چرخش ۱۸۰ درجهای؛ این توصیفی است درباره جو بایدن رئیسجمهور آمریکا، پس از آنکه تصمیم گرفت پسرش هانتر بایدن را بابت پروندههای قضاییاش، عفو کند. بایدن روز گذشته در حالی چنین تصمیمی را اجرایی کرد که پیشتر در روزهایی که هانتر در پرونده اسلحه دلاور محاکمه میشد، گفته بود که از تصمیم هیئتمنصفه «تبعیت» میکند و پسرش را «عفو» نخواهد کرد. بایدن حتی یک روز پس از شکست در انتخابات ریاستجمهوری، هم ظاهراً بر همان نظر سابقش بود. در آن روز کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به خبرنگاران، عفو یا بخشش هانتر را رد کرد و گفت: «این سوال را چندین بار از ما پرسیدهاند. پاسخ ما پابرجاست که خیر، عفو نمیکنیم.» اما حالا همهچیز تغییر کرده است. بایدن میگوید پسرش بهطور انتخابی و «غیرعادلانه» توسط «مخالفان سیاسی» تحت تعقیب قرار گرفته است و او ازاینرو چنین عفوی را تقدیم پسرش کرده است. این عفو گسترده، نهتنها محکومیت پسر رئیسجمهور در دو پرونده دلاور و کالیفرنیا را در بر میگیرد، بلکه هر جرم دیگری که در بازه زمانی اول ژانویه ۲۰۱۴ تا اول دسامبر ۲۰۲۴ مرتکب شده یا ممکن است مرتکب شده باشد یا در آن مشارکت داشته باشد را شامل میشود.
در بیانیهای که کاخ سفید درباره عفو هانتر بایدن منتشر کرده، آمده «من به سیستم قضائی اعتقاد دارم اما همانطور که با آن دست و پنجه نرم کردهام، معتقدم سیاست این روند را آلوده کرده و منجر به نقض عدالت شده است. هنگامی که این تصمیم را گرفتم، دیگر به تعویق انداختن آن منطقی نبود. امیدوارم آمریکاییها بفهمند که چرا یک پدر و یک رئیسجمهور به این تصمیم میرسد.»
اتهامات اسلحه علیه هانتر بایدن
هانتر بایدن، سابقه پردردسری از سوءمصرف مواد داشته است. اوایل امسال، او به دو اتهام محکوم شد: اظهارات نادرست در هنگام خرید اسلحه و فرار مالیاتی.
دادستانها ادعا کردند در سال ۲۰۱۸، هانتر بایدن درحالیکه به کوکائین معتاد بود، یک اسلحه کلت خریداری کرد. طبق قوانین فدرال آمریکا، مصرفکنندگان مواد مخدر از داشتن سلاح گرم منع میشوند. هانتر همچنین در برگه چک سوابق به دروغ گفته بود که مصرفکننده مواد مخدر نیست.
تحقیق درباره این موضوع توسط دیوید وایس، وکیل منصوب شده از سوی دونالد ترامپ در دلاور در سال ۲۰۱۸ آغاز شد. وایس حتی پس از اینکه جو بایدن در سال ۲۰۲۰ رئیسجمهور آمریکا شد، به نظارت بر این پرونده ادامه داد. ترامپ میخواست هرطور شده رقیبش در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ را کنار بزند. او بر این کار به اندازهای اصرار داشت که ۸ بار ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین را برای تحقیق درباره نقش پسر بایدن در فساد مالی یک قرارداد گازی تحت فشار قرار داده بود. در طول دادگاه در دلاور، هالی بایدن، شریک عاطفی هانتر در آن زمان، در مورد خرید اسلحه شهادت داد. هالی گفت که او اسلحه را در کنسول کامیونش پیدا کرده و آن را با وحشت در سطل زباله انداخته است. در سپتامبر ۲۰۲۳، هانتر با سه جرم روبهرو بود: دروغ گفتن به فروشنده اسلحه، نوشتن دروغ در فرم اسلحه در مورد اعتیادش به مواد مخدر و نگهداری غیرقانونی اسلحه به مدت ۱۱ روز. او در ژوئن ۲۰۲۳ به این اتهامات محکوم شد.
اتهامات مالیاتی علیه هانتر بایدن
علاوهبر اتهامات ذکر شده، پسر بایدن با اتهامات متعدد مرتبط با مالیات مواجه شد. در دسامبر ۲۰۲۳، وایس ۹ اتهام را به دلیل عدم پرداخت ۱.۴ میلیون دلار مالیات بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ علیه وی مطرح کرد. سرویس درآمد داخلی آمریکا بررسی پروندههای مالیاتی هانتر را در سال ۲۰۱۸ با تمرکز بر درآمد گزارش نشده و مالیاتهای پرداخت نشده از معاملات تجاری خارجی در اوکراین و چین آغاز کرد.
در ژوئن ۲۰۲۳، هانتر برای جلوگیری از رفتن به زندان تلاش کرد تا در مورد یک توافقنامه مذاکره کند. براساس توافق پیشنهادی، او به دو اتهام مالیاتی اعتراف میکرد و اگر تأیید میشد، اتهام تسلیحات حذف میشد. با این حال، ماریلن نوریکا، قاضی منطقهای ایالات متحده، این توافق را رد کرد و به نگرانی در مورد ساختار آن و میزان مصونیت ارائه شده اشاره کرد. دادستانها ادعا کردند هانتر برای مواد مخدر، قاچاق جنسی زنان، هتلهای مجلل، املاک اجارهای، اتومبیلهای عجیبوغریب، لباسها و… هزینههای بسیاری میکرده است.
پس از اینکه وایس در دسامبر ۲۰۲۳ اتهامات جدیدی را علیه پسر رئیسجمهور مطرح کرد، هانتر تصمیم گرفت گناه خود را نپذیرد. تیم حقوقی او تلاش دیگری برای یک توافقنامه انجام داد، اما این هم رد شد. در سپتامبر ۲۰۲۴، با نزدیک شدن به محاکمه، هانتر به اتهامات مالیاتی اعتراف کرد. حالا عفو کامل و بدون قیدوشرط، هم اتهامات اسلحه و هم فرار مالیاتی فدرال را پوشش میدهد. اتهاماتی که قرار بود هانتر به ترتیب در ۱۲ دسامبر و ۱۶ دسامبر برای آنها محکوم شود.
عفو چیست؟
قانون اساسی آمریکا میگوید رئیسجمهور دارای قدرت عفو است که شامل عفو و تخفیف میشود و میتواند عفو جرایم جنایی فدرال را ببخشد و تخفیف مجازاتها را کاهش دهد اما این عفو آنقدرها هم گسترده نیست. این قانون ریشه در قوانین انگلیس دارد. در انگلیس پادشاه میتوانست هرکسی را عفو کند. دیوان عالی آمریکا اختیارات عفو رئیسجمهور را بسیار گسترده تعیین کرده و رؤسایجمهور هم از این قانون استفاده میکنند.
عفو ریاستجمهوری ممکن است توسط رئیسجمهور برای هر جرم علیه ایالات متحده استفاده شود، به این معنی که قدرت عفو فقط برای جرایم فدرال قابل استفاده است و نه جرایم ایالتی.
عفو رئیسجمهور، فردی را که مرتکب جرم شده از اجرای مجازات عفو میکند. عفو سوابق جنایی یا احراز جرم را از بین نمیبرد یا پاک نمیکند اما اگر به دلیل محکومیت کیفری حقوق مدنی از بین رفته باشد، آن حقوق اعاده میشود.
قدرت عفو دو محدودیت دارد: ۱- رئیسجمهور نمیتواند قدرت استیضاح کنگره را لغو کند و ۲- همچنین نمیتواند افراد را به خاطر جنایات دولتی که مرتکب شدهاند، عفو کند. این قدرت در اختیار فرمانداران ایالتی است.
رئیسجمهور میتواند خودش را عفو کند؟
مفهوم خودبخشی رئیسجمهور از زمان ریاستجمهوری ریچارد نیکسون وجود داشته است. در آن زمان، یادداشتی از دفتر مشاور حقوقی وزارت دادگستری این موضع را مطرح کرد که رئیسجمهور نمیتواند خود را عفو کند. براساس این قاعده اساسی که هیچکس نمیتواند در پرونده خود قاضی باشد، به نظر میرسد که به این سوال باید پاسخ منفی داد.
با این حال، این صرفاً یک نظر حقوقی است و نه قانون واقعی. نیکسون در واقع عفو ریاستجمهوری را دریافت کرد، اما این عفو از جانب معاون سابق رئیسجمهور، جرالد فورد بود. نیکسون برای جنایاتی که در طول ۲۰ ژانویه ۱۹۶۹ تا ۹ آگوست ۱۹۷۴ مرتکب شد یا در آنها مشارکت داشت، عفو دریافت کرد.
تفاوت بین عفو و تخفیف چیست؟
رئیسجمهور همچنین میتواند در پروندهای به متهمی تخفیف دهد. این با عفو رئیسجمهور متفاوت است. تخفیف عبارت است از کاهش مجازات یک فرد که منجر به کاهش جریمه یا کاهش مدت زندان میشود. برای تخفیف، حقوق مدنی (مثلاً حق رأی) احیا نمیشود. اما این حقوق معمولاً با عفو احیا میشود.
سوابق عفو رؤسایجمهور
بایدن اولین رئیسجمهوری نیست که از قانون عفو استفاده میکند، اما اولین رئیسجمهوری است که پروندههای پسرش را با این قانون عفو میکند. از جورج واشنگتن تا ترامپ و حالا هم بایدن، همه رؤسای جمهور از این حق برای عفو یا تخفیف دوستان، نزدیکان یا اعضای خانوادهشان استفاده کردند.
طبق آمار فرانکلین روزولت، رئیسجمهور دموکرات در چهار دوره ریاستجمهوری بیشترین عفو رئیسجمهوری را داشته است. او با این قانون سه هزار و ۶۸۷ مورد عفو را به نام خودش ثبت کرد. او سردبیر یک روزنامه را که به دلیل نقض قوانین ممنوعیت در سال ۱۹۷۳ محکوم شده بود با این قانون، عفو کرد.
هنری هریسون و جیمز گارفیلد، دو رئیسجمهوریاند که دوران ریاستجمهوریشان هرگز از این قانون استفاده نکردند.
ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود از قدرت عفو به عنوان لطفی به خانواده، دوستان و متحدان سیاسی خود استفاده کرد. او مایکل فلین، پل منافورت، راجر استون، استیو بنن و جورج پاپادوپولوس، دوستان سیاسی خودش را عفو کرد.
در اواخر دوره ریاستجمهوری او، ترامپ، پدر دامادش جرد کوشنر را که به اتهام مشارکت غیرقانونی در مبارزات انتخاباتی، فرار مالیاتی و دستکاری شاهدان محکوم به دو سال زندان شده بود، عفو کرد.
دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا ۱۰۰ مورد عفو در دوره اول ریاستجمهوریاش داشت که اکثر آنها در چند ماه آخر ریاستجمهوری مورد عفو رئیسجمهور قرار گرفتند.
در کاخسفید ترامپ، اهمیتی نداشت که شخص چقدر سزاوار است یا اینکه بخشش به خودی خود منصفانه اعمال میشود یا خیر؟ عفو ترامپ یک بازی دسترسی بود. او در دور اول ریاستجمهوریاش پدر کوشنر را عفو و حالا او را بهعنوان سفیر آمریکا در فرانسه انتخاب کرده است.
واکنشها به عفو پدری بایدن
عفو هانتر بایدن واکنشهای بسیاری را از سوی آمریکاییها به همراه داشت. ترامپ که خودش مجرم شناخته و چند هفته قبل پرونده اتهاماتش بسته شد، در واکنش به عفو هانتر بایدن نوشت: «آیا عفو جو به هانتر شامل گروگانهای ۶ ژانویه هم میشود که اکنون سالها در زندان هستند؟ سوءاستفاده و تخلف از عدالت!»
ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی که حالا از سوی ترامپ بهعنوان وزیر بهرهوری دولت انتخاب شده، درباره این حکم گفت: «من به بخش مربوط به مواد مخدر اهمیتی نمیدهم، اما به چالش کشیدن یکپارچگی ایالات متحده درست نیست.»
تد کروز، سناتور آمریکایی هم اظهار کرد: «در ژانویه امسال من گفتم که جو بایدن هانتر را در دسامبر عفو خواهد کرد. اول دسامبر است و جو این کار را کرد!»
سناتور چوک گراسلی نیز گفت: «من شوکه شدم، رئیسجمهور پسرش هانتر را عفو کرد. او بارها گفت که این کار را نمیکند و من او را باور کردم.»
وسلی هانت، نماینده مجلس در این باره اظهار کرد: «جو بایدن همان کاری را انجام داد که به ما گفته بود هرگز انجام نخواهد داد؛ عفو پسرش. خانواده جنایتکار بایدن تنها کارتی را که برایشان باقی مانده بود، با استفاده از قدرت عفو قبل از بازگشت رئیسجمهور آمریکا به کاخ سفید بازی کردند.»
ترامپ میتواند عفو هانتر را لغو کند؟
عفو ریاستجمهوری در آمریکا یک اقدام اجرایی است که یک شخص را برای یک جنایت فدرال میبخشد و عواقب قانونی را باطل میکند. در حالی که مجازاتهای جرم را پاک میکند، به معنای بیگناهی نیست. اگرچه هانتر بایدن مورد عفو قرار گرفته، اما محکومیت او در پرونده باقیمانده است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب که مدتهاست بایدنها را به فساد متهم کرده، نمیتواند عفو هانتر را پس از روی کار آمدن بهعنوان رئیسجمهور لغو کند. بر اساس ماده دوم، بخش دو قانون اساسی ایالات متحده، قدرت عفو رئیسجمهور برای جرایم فدرال مطلق است. هیچ مکانیزمی برای کنگره، دادگاهها یا رئیسجمهور آینده وجود ندارد که آن را لغو کند.