کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناسی در دژ رشکان، مرکز شهر تاریخی ری، به کشف لایه‌ای ناشناخته متعلق به عصر مفرغ جدید (۱۹۰۰ تا ۱۵۰۰ قبل از میلاد) انجامید.
به گزارش خبرنگار مهر، مدتی است که باستان شناسان در ری فعالیت‌های خود را شروع کرده‌اند و به تازگی، اطلاعات جدیدی از تاریخ دوران باستان ری به دست آورده‌اند که اهمیت بی‌بدیل این شهر باستانی را در تاریخ ایران برجسته‌تر می‌کند.
در این باره قدیر افروند باستان شناس و سرپرست برنامه کاوش و تعیین عرصه دژ رشکان ری در گفتگو با خبرنگار مهر از کشف مهمی در این محوطه تاریخی خبر داد و گفت: در برنامه امسال، پس از ۱۷ سال از فصل دوم کاوش در دژ رشکان، در دو گمانه باستان‌شناسی لایه‌ای مفصل از مواد فرهنگی شامل قطعات سفال خاکستری، نخودی و آلویی مربوط به عصر مفرغ جدید شناسایی شد. این یافته‌ها که در عمقی قابل توجه و زیر لایه‌های دوره اسلامی میانه قرار داشتند، بسیار غافلگیرکننده و ارزشمند بودند.
به گفته افروند، پیش از این نیز در واریزه‌های دامنه بارو و سطح محوطه شارستان ری قطعاتی از سفال خاکستری مشاهده شده بود، اما توضیحی برای آن وجود نداشت.
وی افزود: این لایه، که حدود دو متر ضخامت دارد، تنها شامل قطعات سفال عصر مفرغ جدید است و کشف آن به بازشناسی یک دوره تاریخی ناشناخته در ری منجر خواهد شد.
سرپرست برنامه کاوش و تعیین عرصه دژ رشکان ری، با اشاره به اهمیت این کشف تصریح کرد: این یافته، دوره‌ای ۴۰۰ ساله از حضور پررنگ عصر مفرغ جدید در ری را آشکار می‌کند. پراکندگی سفال این دوره در فاصله متروک شدن تپه باستانی چشمه علی تا دوران اسلامی در محوطه‌ای به طول یک کیلومتر و ده‌ها هکتار گسترش داشته است.
افروند خواستار توجه ویژه دولت به حفاظت از میراث فرهنگی ری شد و با انتقاد از تخریب‌های گسترده‌ای که در دهه‌های اخیر به میراث باشکوه این شهر وارد شده است، گفت: ساخت اتوبان امام علی، احداث خط ۶ مترو، تخریب نقش برجسته فتحعلی‌شاهی و تعرض به آثار ارزشمندی چون آرامگاه‌های صدر اسلامی، قلعه طبرک و بقعه بی‌بی شهربانو تنها نمونه‌هایی از این آسیب‌ها هستند.
سرپرست برنامه کاوش و تعیین عرصه دژ رشکان ری، از وزیر میراث فرهنگی و گردشگری درخواست کرد شهر تاریخی ری، که از مهم‌ترین مراکز تمدنی ایران است، در اولویت «فهرست انتظار ثبت جهانی» قرار گیرد و دستورات لازم برای نجات و احیای آن صادر شود.
وی، با تاکید بر نقش ری در تاریخ باشکوه ایران، اظهار امیدواری کرد: توجه ویژه دولت و جامعه علمی به این شهر، زمینه‌ساز حفاظت و احیای آن شود و روحیه و انگیزه‌ای تازه به مردم شریف ری بخشیده شود.
عصر مفرغ جدید، که بخشی از دوره طولانی عصر مفرغ (۳۰۰۰ تا ۱۵۰۰ ق. م) است، دوره‌ای تحول‌زا در تاریخ تمدن بشری به شمار می‌رود. کشف این دوره در ری، که تا پیش از این ناشناخته بود، افق‌های تازه‌ای برای پژوهش‌های تاریخی و باستان‌شناسی گشوده و اهمیت این شهر در پیشینه تمدنی ایران را دوچندان کرده است.
