به گزارش همشهری آنلاین، تسخیر سفارت آمریکا در تهران معروف به تسخیر لانه جاسوسی، ماجرای تصرف سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان مشهور به پیرو خط امام در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ از رویدادهای مهم و تاثیرگذار در تاریخ انقلاب اسلامی محسوب می‌شود که زمینه‌ساز وقایع دیگری در ادامه این حرکت انقلابی بوده است. امام خمینی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، اقدام دانشجویان در تسخیر سفارت آمریکا را، انقلاب دوم و فراتر از انقلاب اول نامید. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران هم دلیل این نام‌گذاری توسط امام خمینی را خنثی‌سازی توطئه دشمن ذکر کرده است. سه کتاب شاخص درباره این واقعه را در ادامه مرور می‌کنیم.
- روز خدا
کتاب «روز خدا» با عنوان فرعی بررسی علل و خاطرات نخستین روزهای تسخیر لانه جاسوسی» نوشته دکتر سیدمحمدهاشم پور یزدان‌پرست، با تدوین و ویرایش حسین نصراله زنجانی، روزشماری از حوادث و رخدادهای نخستین روزهای تسخیر لانه جاسوسی آمریکا محسوب می‌شود که نویسنده از نزدیک شاهد آن بوده و ثبت کرده است. یزدان‌پرست در آن زمان در حوزه روابط عمومی و تبلیغات دانشجویان مسلمان پیرو خط «امام خمینی (ره)» بود که توانسته بودند لانه جاسوسی را تسخیر کنند بودم. او در این کتاب معتقد است، دانشجویان پس از تسخیر سفارت آمریکا بسیار با برنامه‌ریزی فعالیت کرده و مسیر را ادامه دادند. این کتاب از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
- انقلاب دوم
کتاب «انقلاب دوم» با عنوان فرعی: تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، آثار و پیامدها به قلم احمدرضا شاه‌علی، به این واقعه در سال 58 می‌پردازد و از سوی انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است. این کتاب در چهار فصل تنظیم شده و با توجه به فضای سیاسی اجتماعی ایران در ماه‌های اولیه پیروزی انقلاب به زمینه‌ها و مواضع و واکنش‌ها نسبت به تسخیر سفارت امریکا در تهران می‌پردازد. در فصل اول به چرایی اشغال سفارت و تاریخچه آن پرداخته و از منظر حقوقی به این مسئله نگاه می‌کند. در فصل دوم موضع‌گیری‌های افراد و گروه‌ها در جریان تسخیر لانه جاسوسی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. آثار و پیامدهای داخلی تسخیر لانه، موضوع مهم دیگری است که مسئله اصلی نویسنده در فصل سوم است. همچنین در فصل چهارم آثار و پیامدهای خارجی تسخیر سفارت آمریکا بررسی شده است.
- روابط ایران و امریکا
کتاب«روابط ایران و امریکا از پیروزی انقلاب اسلامی تا تسخیر لانه جاسوسی»، نوشته حسن خداوردی، که به واقعه تسخیر لانه جاسوسی و زمینه‌های آن می‌پردازد، از سوی انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است. این اثر در فصل اول با تببین مبانی نظری سیاست خارجی مؤلفه‌های اصلی در ساختارهای روابط بین‌الملل را تشریح می‌کند. نویسنده در فصل‌های بعدی به روابط ایران و امریکا را در چهار برهه زمانی مورد تحقیق و بررسی قرار می‌دهد. فصل دوم روابط ایران و امریکا بعد از جنگ جهانی دوم، فصل سوم روابط در دوران تحولات انقلابی، فصل چهارم روابط ایران و امریکا در دوران دولت موقت و فصل پنجم بحران گروگان‌گیری و تأثیر آن بر روابط ایران و امریکا مورد بررسی قرار گرفته است؛ همچنین نویسنده در فصل ششم به مواضع امام خمینی درباره روابط ایران و امریکا پرداخته است.
